Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
жыртыс — той. этногр. Құдалар әкелген қоржынды ашып, ішіндегі маталарды сол ауылдың әйелдеріне бөліп беретін дәстүр. Құдалар келіп, жолжоралғыларын түгел атқарып болған соң, бауыр туыс, құда жегжаттарын шақырып «ж ы р т ы с т о й» жасайды (А. Нүсіпоқасұлы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жыртыс — (Монғ.) той томалақта матадай берілетін сыйлық, кәде. Жыртыс екі түрлі болады. Бірі үй ж ы р т ы с, екіншісі ауыл ж ы рт ы с. Үй ж ы р т ы с ы н қыздың шешесі бөлсе, ауыл ж ы р т ы с ы н ауылдың беделді әйелі таратады. Монғолиядағы қазақтарда бұл … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
түз — адамы. Ел үшін, халық мүддесі үшін өз өмірін арнаған адам. Қоңқа би өзін «т ү з а д а м ы м ы н» деп есептейді. «Т ү з д і ң а д а м ы м ы н дегенім – көпшіліктің, халықтың адамымын дегенім» деді ол (Н.Мыңбатырова, Төле би., 44). Түз жыртыс.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
үй — ағашы. Киіз үйдің керегесі, уығы, шаңырағы т.б. Ү й а ғ а ш ы н иген Барақтың әрекетін қызықтаған екі жігіт бұндайды бірінші рет көрген (Ж.Ахмади, Айтұмар, 96). Жасалып жатқан бұл ү й а ғ а ш ы Дәулетке арналатын отау қамы (Бұл да). Таңертең… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тілләлік — сын. Тіллә боларық, тілләге татырлық. Әр түрлі маталардан «үй жыртыс» және «түз жыртыс» деп 50 т і л л ә л і к нәрсе апарады (Х.Арғынбаев, Қаз. халқы., 250) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
күйеу — кәде. этногр. Күйеу қайын атасының ауылына алғаш барғанда істелетін кәде. Күйеу қоржын. этногр. Ұрын барғанда күйеу жігіттің қайын жұртына апаратын түрлі бағалы заттар, шапан, жыртыс т.б. кәделер салынған қоржын. К ү й е у қ о р ж ы н әдетте… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тоймал — … Нағашың басқарма болып тұрғанда ең болмаса т о й м а л ы ң д ы көтерер еді (Қ.Тоқмұрзин, Үш кие, 66). Ер баланың ата анасы қыз әкесіне сөз салып, «қалың мал», «қарғыбау», «кит», «өлтірі», «жыртыс», «т о й м а л» сияқты бастыбасты төлемдердің… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
